Ngược dòng lịch sử của tiền – Money & currency throughout history

History of money

Từ xa xưa, con người đã trao đổi hàng hóa dư thừa với nhau thông qua một quy trình gọi là hàng đổi hàng. Tuy nhiên, giá trị của mỗi loại hàng hóa trao đổi có thể được thương lượng và tiền tham gia vào quá trình này như một giải pháp thiết thực giúp đối phó với sự phức tạp của việc trao đổi hàng trăm loại hàng hóa khác nhau. Qua nhiều thế kỷ, tiền đã xuất hiện dưới nhiều hình thức nhưng dù có vỏ bọc là gì đi nữa, dù là dưới dạng hữu hình như tiền xu hay tiền giấy hay vô hình như tiền điện tử, nó vẫn luôn mang lại một giá trị cố định giúp con người so sánh, trao đổi bất cứ món hàng nào.

Hãy cùng Kẻ không chuyên khám phá sự tiến hóa của tiền bạn nhé!

SỰ TIẾN HÓA CỦA TIỀN

10.000 đến 3.000 năm trước CN

Hàng đổi hàng

Trong những hình thức thương mại đầu tiên, các hàng hóa cụ thể được trao đổi với nhau và được các bên thương lượng đồng ý là có giá trị tương đương.

10.000 đến 3.000 năm trước CN

Từ năm 7000 trước CN

Bằng chứng của các ghi chép giao thương

Người ta dùng tranh vẽ những mặt hàng để ghi lại các trao đổi thương mại, vốn đã trở nên phức tạp hơn khi giá trị đã thiết lập và ghi chép lại

Từ năm 7000 trước CN

Năm 600 trước CN đến năm 1100 sau CN

Tiền đúc

Một số thương nhân sử dụng các phần khối lượng định trước của các kim loại quý làm tiền. Sau này chúng chính thức hóa thành tiền xu và thường do chính phủ phát hành.

Năm 600 trước CN đến năm 1100 sau CN

Năm 1100 - 2000

Tiền giấy

Chính phủ bắt đầu sử dụng tiền giấy, phát hành các tín phiếu (IOU) có thể được trao đổi như tiền và đổi lấy tiền xu bất cứ lúc nào.

Năm 1100 - 2000

Từ năm 2000

Tiền điện tử

Giờ đây, tiền có thể tồn tại “ảo” trên máy tính và những giao dịch lớn có thể được diễn ra mà không cần sự hiện diện của tiền mặt trao tay.

Từ năm 2000

10.000 đến 3.000 năm trước CN

Hàng đổi hàng

Trong những hình thức thương mại đầu tiên, các hàng hóa cụ thể được trao đổi với nhau và được các bên thương lượng đồng ý là có giá trị tương đương.

10.000 đến 3.000 năm trước CN

Từ năm 7000 trước CN

Bằng chứng của các ghi chép giao thương

Người ta dùng tranh vẽ những mặt hàng để ghi lại các trao đổi thương mại, vốn đã trở nên phức tạp hơn khi giá trị đã thiết lập và ghi chép lại

Từ năm 7000 trước CN

Năm 600 trước CN đến năm 1100 sau CN

Tiền đúc

Một số thương nhân sử dụng các phần khối lượng định trước của các kim loại quý làm tiền. Sau này chúng chính thức hóa thành tiền xu và thường do chính phủ phát hành.

Năm 600 trước CN đến năm 1100 sau CN

Năm 1100 - 2000

Tiền giấy

Chính phủ bắt đầu sử dụng tiền giấy, phát hành các tín phiếu (IOU) có thể được trao đổi như tiền và đổi lấy tiền xu bất cứ lúc nào.

Năm 1100 - 2000

Từ năm 2000

Tiền điện tử

Giờ đây, tiền có thể tồn tại “ảo” trên máy tính và những giao dịch lớn có thể được diễn ra mà không cần sự hiện diện của tiền mặt trao tay.

Từ năm 2000

MỐC THỜI GIAN CỦA NHỮNG ĐỒ TẠO TÁC ĐƯỢC DÙNG LÀM TIỀN

5.000 năm trước CN

Hàng đổi hàng

Thương mại thuở ban đầu bao gồm việc trao đổi hàng hóa trực tiếp, thường là những lại dễ hư hỏng hay chết như bò, lúa.

5.000 năm trước CN

4.000 năm trước CN

Các tấm chữ hình nêm của người Sumer

Những người ghi chép thuê đã ghi lại những giao dịch hàng hóa trên các tấm đất sét; chúng cũng đóng vai như những biên lai.

4.000 năm trước CN

1.000 năm trước CN

Tiền vỏ ốc

Vỏ ốc với nhiều màu sắc và hình dạng khác nhau đã được dùng như một loại tiền ở khắp Ấn Độ và Nam Thái Bình Dương.

1.000 năm trước CN

600 năm trước CN

Đồng tiền vàng ở Lydia

Tại Lydia, một hỗn hợp vàng và bạc được tạo hình thành những đĩa nhỏ hay đồng xu trên có dập nổi chữ viết.

600 năm trước CN

600 năm trước CN

Đồng dracma ở Athen

Những người Athen dùng bạc từ vùng Lavrion để đúc thành một loại tiền được sử dụng khắp Hy Lạp.

600 năm trước CN

200 năm trước CN

Tiền xu triều Hán

Thường được làm từ đồng thau hoặc đồng đỏ, các loại tiền xu Trung Quốc có đục lỗ chính giữa.

200 năm trước CN

27 năm trước CN

Tiền xu La Mã

Mang hình ảnh bán thân của hoàng đế, những đồng xu này được lưu hành khắp đế chế La Mã.

27 năm trước CN

700 năm sau CN

Tiền xu Byzantine

Những đồng xu Byzantine thuở ban đầu là vàng ròng, sau đó được làm bằng những kim loại khác như đồng.

700 năm sau CN

900 năm sau CN

Tiền xu Anglo-Saxon

Đồng xu bằng bạc thế kỷ 10 này có một dòng chữ ở trên “Offa là vua (Rex) của Mercia”

900 năm sau CN

900 năm sau CN

Đồng dirham của Ả Rập

Nhiều đồng xu bằng bạc từ đế quốc Hồi giáo đã được người Viking mang đến vùng Scandinavia.

900 năm sau CN

1540 – 1640

Lạm phát Potosi

Người Tây Ban Nha phát hiện ra bạc ở Potosi, Bolivia và gây ra một thế kỷ lạm phát do vận chuyển tới 350 tấn Bạc về Châu Âu mỗi năm.

1540 – 1640

1542 – 1551

Cuộc đại mất giá

Vua Henry VIII của Anh làm giảm giá trị đồng Penny bạc khi dùng tới ¾ kim loại đúc tiền là đồng đỏ. Lạm phát gia tăng do lòng tin vào tiền sụt giảm nghiêm trọng.

1542 – 1551

Năm 1553

Những công ty cổ phần sơ khai

Các thương nhân tại Anh bắt đầu thành lập các công ty, trong đó nhà đầu tư mua phần đóng góp (cổ phần) và cùng chia sẻ tiền tài từ đó.

Năm 1553

Năm 1694

Ngân hàng Anh

Ngân hàng Anh được thành lập như một tổ chức có thể gọi vốn đầu tư với mức lãi suất thấp và quản lý nợ quốc gia.

Năm 1694

Năm 1969

Sở đúc tiền Hoàng gia

Issac Newton trở thành người giám sát Sở Đúc tiền. Ông cho rằng việc giảm chất lượng tiền làm suy yếu độ tin cậy của tiền, do đó nên đúc những đồng xu bạc mới.

Năm 1969

Năm 1775

Đồng đô la Mỹ

Quốc hội Lục địa cho phép phát hành đồng đô la Mỹ vào năm 1775, nhưng mãi đến năm 1794, Bộ Tài chính Mỹ mới đúc ra đồng tiền quốc gia đầu tiên.

Năm 1775

Từ năm 1944

Bản vị vàng

Đồng bảng Anh phải tuân theo với một lượng vàng tương đương nhất định. Những nước khác cũng áp dụng “bản vị vàng” tương tự.

Từ năm 1944

Năm 1969

Đại lạm phát

Issac Newton trở thành người giám sát Sở Đúc tiền. Ông cho rằng việc giảm chất lượng tiền làm suy yếu độ tin cậy của tiền, do đó nên đúc những đồng xu bạc mới.

Năm 1969

Những năm 1970

Thẻ tín dụng

Sự ra đời của thẻ tín dụng cho phép người tiêu dùng tiếp cận tín dụng ngắn hạn để thực hiện những khoản mua sắm nhỏ. Điều này dẫn đến việc nợ cá nhân tăng lên.

Những năm 1970

Những năm 1990

Tiền điện tử

Việc chuyển khoản dễ dàng và tiện lợi của thanh toán điện tử ngày càng trở nên phổ biến khi việc sử dụng internet tăng.

Những năm 1990

Năm 1990

Đồng Euro

Mười hai nước thuộc Liên minh châu Âu cùng nhau thay thế đồng tiền của mỗi quốc gia bằng đồng Euro. Tiền giấy và tiền xu được phát hành sau đó ba năm.

Năm 1990

Năm 2008

Bitcoin

Bitcoin được công bố, đây là một dạng tiền điện tử chỉ tồn tại ở dàng dữ liệu mã hóa trên các máy chủ. Giao dịch đầu tiên diễn ra vào tháng 1/2009.

Năm 2008

ĐẶC ĐIỂM CỦA TIỀN

Qua lịch sử hình thành và phát triển của tiền. Con người thống nhất các đặc điểm của tiền như sau:

Tiền không phải là tiền nếu nó không có tất cả những đặc điểm nhất định sau: Phải có giá trị, bền, có thể mang theo, đồng nhất, có thể chia nhỏ ra, có nguồn cung giới hạn và có thể sử dụng làm phương tiện trao đổi. Ẩn dưới tất cả những đặc điểm này là sự tin tưởng: mọi người phải tin rằng nếu họ chấp nhận tiền, họ có thể dùng nó để đổi lấy các loại hàng hóa.

Món đồ có giá trị

Ban đầu, hầu hết tiền đều có một giá trị nội tại, ví dụ như giá trị của kim loại quý đã được sử dụng để tạo ra tiền xu. Tự nó đóng vai trò như một sự đảm bảo rằng đồng xu đó sẽ được chấp nhận.

Lưu trữ giá trị

Tiền đóng vai trò như một phương tiện mà con người có thể dùng để lưu trữ của cải của họ cho tương lai. Do đó, nó sẽ hữu ích khi không dễ bị phá hủy và có kích thước phù hợp để có thể lưu trữ và vận chuyển dễ dàng.

Phương tiện trao đổi

Việc trao đổi tiền lấy hàng hóa một cách tự do và rộng khắp phải khả thi và giá trị của nó càng ổn định càng tốt. Giá trị tiền dễ chia nhỏ và có đủ các mệnh giá để thực hiện những giao dịch có giá trị thấp hay sử dụng tiền lẻ.

Đơn vị tính toán

Tiền có thể được sử dụng để ghi lại lượng của cải sở hữu, buôn bán hay tiêu dùng ở mức cá nhân cũng như quốc gia. Nó hữu ích nếu chỉ có duy nhất một cơ quan có thẩm quyền được công nhận phát hành tiền. Nếu ai cũng có thể in tiền, niềm tin vào giá trị của tiền sẽ biến mất.

Nguồn tham khảo: How Money Work

Leave a Comment

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *