Từ xa xưa, con người đã trao đổi hàng hóa dư thừa với nhau thông qua một quy trình gọi là hàng đổi hàng. Tuy nhiên, giá trị của mỗi loại hàng hóa trao đổi có thể được thương lượng và tiền tham gia vào quá trình này như một giải pháp thiết thực giúp đối phó với sự phức tạp của việc trao đổi hàng trăm loại hàng hóa khác nhau. Qua nhiều thế kỷ, tiền đã xuất hiện dưới nhiều hình thức nhưng dù có vỏ bọc là gì đi nữa, dù là dưới dạng hữu hình như tiền xu hay tiền giấy hay vô hình như tiền điện tử, nó vẫn luôn mang lại một giá trị cố định giúp con người so sánh, trao đổi bất cứ món hàng nào.
Hãy cùng Kẻ không chuyên khám phá sự tiến hóa của tiền bạn nhé!
SỰ TIẾN HÓA CỦA TIỀN
10.000 đến 3.000 năm trước CN
Hàng đổi hàng
Trong những hình thức thương mại đầu tiên, các hàng hóa cụ thể được trao đổi với nhau và được các bên thương lượng đồng ý là có giá trị tương đương.
Từ năm 7000 trước CN
Bằng chứng của các ghi chép giao thương
Người ta dùng tranh vẽ những mặt hàng để ghi lại các trao đổi thương mại, vốn đã trở nên phức tạp hơn khi giá trị đã thiết lập và ghi chép lại
Năm 600 trước CN đến năm 1100 sau CN
Tiền đúc
Một số thương nhân sử dụng các phần khối lượng định trước của các kim loại quý làm tiền. Sau này chúng chính thức hóa thành tiền xu và thường do chính phủ phát hành.
Năm 1100 - 2000
Tiền giấy
Chính phủ bắt đầu sử dụng tiền giấy, phát hành các tín phiếu (IOU) có thể được trao đổi như tiền và đổi lấy tiền xu bất cứ lúc nào.
Từ năm 2000
Tiền điện tử
Giờ đây, tiền có thể tồn tại “ảo” trên máy tính và những giao dịch lớn có thể được diễn ra mà không cần sự hiện diện của tiền mặt trao tay.
10.000 đến 3.000 năm trước CN
Hàng đổi hàng
Trong những hình thức thương mại đầu tiên, các hàng hóa cụ thể được trao đổi với nhau và được các bên thương lượng đồng ý là có giá trị tương đương.
Từ năm 7000 trước CN
Bằng chứng của các ghi chép giao thương
Người ta dùng tranh vẽ những mặt hàng để ghi lại các trao đổi thương mại, vốn đã trở nên phức tạp hơn khi giá trị đã thiết lập và ghi chép lại
Năm 600 trước CN đến năm 1100 sau CN
Tiền đúc
Một số thương nhân sử dụng các phần khối lượng định trước của các kim loại quý làm tiền. Sau này chúng chính thức hóa thành tiền xu và thường do chính phủ phát hành.
Năm 1100 - 2000
Tiền giấy
Chính phủ bắt đầu sử dụng tiền giấy, phát hành các tín phiếu (IOU) có thể được trao đổi như tiền và đổi lấy tiền xu bất cứ lúc nào.
Từ năm 2000
Tiền điện tử
Giờ đây, tiền có thể tồn tại “ảo” trên máy tính và những giao dịch lớn có thể được diễn ra mà không cần sự hiện diện của tiền mặt trao tay.
MỐC THỜI GIAN CỦA NHỮNG ĐỒ TẠO TÁC ĐƯỢC DÙNG LÀM TIỀN
5.000 năm trước CN
Hàng đổi hàng
Thương mại thuở ban đầu bao gồm việc trao đổi hàng hóa trực tiếp, thường là những lại dễ hư hỏng hay chết như bò, lúa.
4.000 năm trước CN
Các tấm chữ hình nêm của người Sumer
Những người ghi chép thuê đã ghi lại những giao dịch hàng hóa trên các tấm đất sét; chúng cũng đóng vai như những biên lai.
1.000 năm trước CN
Tiền vỏ ốc
Vỏ ốc với nhiều màu sắc và hình dạng khác nhau đã được dùng như một loại tiền ở khắp Ấn Độ và Nam Thái Bình Dương.
600 năm trước CN
Đồng tiền vàng ở Lydia
Tại Lydia, một hỗn hợp vàng và bạc được tạo hình thành những đĩa nhỏ hay đồng xu trên có dập nổi chữ viết.
600 năm trước CN
Đồng dracma ở Athen
Những người Athen dùng bạc từ vùng Lavrion để đúc thành một loại tiền được sử dụng khắp Hy Lạp.
200 năm trước CN
Tiền xu triều Hán
Thường được làm từ đồng thau hoặc đồng đỏ, các loại tiền xu Trung Quốc có đục lỗ chính giữa.
27 năm trước CN
Tiền xu La Mã
Mang hình ảnh bán thân của hoàng đế, những đồng xu này được lưu hành khắp đế chế La Mã.
700 năm sau CN
Tiền xu Byzantine
Những đồng xu Byzantine thuở ban đầu là vàng ròng, sau đó được làm bằng những kim loại khác như đồng.
900 năm sau CN
Tiền xu Anglo-Saxon
Đồng xu bằng bạc thế kỷ 10 này có một dòng chữ ở trên “Offa là vua (Rex) của Mercia”
900 năm sau CN
Đồng dirham của Ả Rập
Nhiều đồng xu bằng bạc từ đế quốc Hồi giáo đã được người Viking mang đến vùng Scandinavia.
1540 – 1640
Lạm phát Potosi
Người Tây Ban Nha phát hiện ra bạc ở Potosi, Bolivia và gây ra một thế kỷ lạm phát do vận chuyển tới 350 tấn Bạc về Châu Âu mỗi năm.
1542 – 1551
Cuộc đại mất giá
Vua Henry VIII của Anh làm giảm giá trị đồng Penny bạc khi dùng tới ¾ kim loại đúc tiền là đồng đỏ. Lạm phát gia tăng do lòng tin vào tiền sụt giảm nghiêm trọng.
Năm 1553
Những công ty cổ phần sơ khai
Các thương nhân tại Anh bắt đầu thành lập các công ty, trong đó nhà đầu tư mua phần đóng góp (cổ phần) và cùng chia sẻ tiền tài từ đó.
Năm 1694
Ngân hàng Anh
Ngân hàng Anh được thành lập như một tổ chức có thể gọi vốn đầu tư với mức lãi suất thấp và quản lý nợ quốc gia.
Năm 1969
Sở đúc tiền Hoàng gia
Issac Newton trở thành người giám sát Sở Đúc tiền. Ông cho rằng việc giảm chất lượng tiền làm suy yếu độ tin cậy của tiền, do đó nên đúc những đồng xu bạc mới.
Năm 1775
Đồng đô la Mỹ
Quốc hội Lục địa cho phép phát hành đồng đô la Mỹ vào năm 1775, nhưng mãi đến năm 1794, Bộ Tài chính Mỹ mới đúc ra đồng tiền quốc gia đầu tiên.
Từ năm 1944
Bản vị vàng
Đồng bảng Anh phải tuân theo với một lượng vàng tương đương nhất định. Những nước khác cũng áp dụng “bản vị vàng” tương tự.
Năm 1969
Đại lạm phát
Issac Newton trở thành người giám sát Sở Đúc tiền. Ông cho rằng việc giảm chất lượng tiền làm suy yếu độ tin cậy của tiền, do đó nên đúc những đồng xu bạc mới.
Những năm 1970
Thẻ tín dụng
Sự ra đời của thẻ tín dụng cho phép người tiêu dùng tiếp cận tín dụng ngắn hạn để thực hiện những khoản mua sắm nhỏ. Điều này dẫn đến việc nợ cá nhân tăng lên.
Những năm 1990
Tiền điện tử
Việc chuyển khoản dễ dàng và tiện lợi của thanh toán điện tử ngày càng trở nên phổ biến khi việc sử dụng internet tăng.
Năm 1990
Đồng Euro
Mười hai nước thuộc Liên minh châu Âu cùng nhau thay thế đồng tiền của mỗi quốc gia bằng đồng Euro. Tiền giấy và tiền xu được phát hành sau đó ba năm.
Năm 2008
Bitcoin
Bitcoin được công bố, đây là một dạng tiền điện tử chỉ tồn tại ở dàng dữ liệu mã hóa trên các máy chủ. Giao dịch đầu tiên diễn ra vào tháng 1/2009.
ĐẶC ĐIỂM CỦA TIỀN
Qua lịch sử hình thành và phát triển của tiền. Con người thống nhất các đặc điểm của tiền như sau:
Tiền không phải là tiền nếu nó không có tất cả những đặc điểm nhất định sau: Phải có giá trị, bền, có thể mang theo, đồng nhất, có thể chia nhỏ ra, có nguồn cung giới hạn và có thể sử dụng làm phương tiện trao đổi. Ẩn dưới tất cả những đặc điểm này là sự tin tưởng: mọi người phải tin rằng nếu họ chấp nhận tiền, họ có thể dùng nó để đổi lấy các loại hàng hóa.
Món đồ có giá trị
Ban đầu, hầu hết tiền đều có một giá trị nội tại, ví dụ như giá trị của kim loại quý đã được sử dụng để tạo ra tiền xu. Tự nó đóng vai trò như một sự đảm bảo rằng đồng xu đó sẽ được chấp nhận.
Lưu trữ giá trị
Tiền đóng vai trò như một phương tiện mà con người có thể dùng để lưu trữ của cải của họ cho tương lai. Do đó, nó sẽ hữu ích khi không dễ bị phá hủy và có kích thước phù hợp để có thể lưu trữ và vận chuyển dễ dàng.
Phương tiện trao đổi
Việc trao đổi tiền lấy hàng hóa một cách tự do và rộng khắp phải khả thi và giá trị của nó càng ổn định càng tốt. Giá trị tiền dễ chia nhỏ và có đủ các mệnh giá để thực hiện những giao dịch có giá trị thấp hay sử dụng tiền lẻ.
Đơn vị tính toán
Tiền có thể được sử dụng để ghi lại lượng của cải sở hữu, buôn bán hay tiêu dùng ở mức cá nhân cũng như quốc gia. Nó hữu ích nếu chỉ có duy nhất một cơ quan có thẩm quyền được công nhận phát hành tiền. Nếu ai cũng có thể in tiền, niềm tin vào giá trị của tiền sẽ biến mất.
Nguồn tham khảo: How Money Work
-
Sách
Sách – Sống Tối Giản – Tối Thiểu Để Đạt Tối Đa (Joshua Becker)
Được xếp hạng 0 5 sao₫158,000₫150,100 Thêm vào giỏ hàng -
Sách
Sách – AI Trong Kỷ Nguyên Khai Sáng Toàn Cầu – Michelle Nguyen (Bản Đặc Biệt – Song Ngữ Anh – Việt) – Sbooks
Được xếp hạng 0 5 sao₫286,000₫243,000 Thêm vào giỏ hàng -
Sách
Sách Combo 2 Cuốn Biến Mọi Thứ Thành Tiền – Quyển 1+2 (Nguyễn Anh Dũng) – Sbooks
Được xếp hạng 0 5 sao₫168,000₫80,400 Thêm vào giỏ hàng -
Chưa phân loại
SBOOKS – Sách: Tư duy ngược (Nguyễn Anh Dũng)
Được xếp hạng 0 5 sao₫139,000₫87,000 Thêm vào giỏ hàng -
Sách
SBOOKS – Sách: Hành trình người xuất chúng – Tập 1 (Lê Chí Linh)
Được xếp hạng 0 5 sao₫350,000₫262,500 Thêm vào giỏ hàng -
Sách
Sách – Quẳng Gánh Lo Đi & Vui Sống (Dale Carnegie) – Tái Bản Mới Nhất 2023 – Sbooks
Được xếp hạng 0 5 sao₫138,000₫89,000 Thêm vào giỏ hàng -
Sách
SBOOKS – Sách: Hành trình người xuất chúng – Tập 2 (Lê Chí Linh)
Được xếp hạng 0 5 sao₫350,000₫262,500 Thêm vào giỏ hàng